Bibliotheek – Collecties

Moderne architectuur

Beschrijving

Deze collectie bevat zo'n 30.000 oude en nieuwe werken die betrekking hebben tot de geschiedenis van de architectuur, bouwtechnieken, stedenbouw en de geschiedenis van de steden. Ze telt ook talrijke verzamelingen van kopergravures uit binnen- en buitenland, documentatiedossiers en een uitzonderlijke collectie van tijdschriften over architectuur, stedenbouw en toegepaste kunsten uit de 19de, 20ste en 21ste eeuw die zo'n 250 titels beslaat.

Sinds de integratie van het Sint-Lukasarchief in de CIVA Stichting in 2016 werd de collectie van de bibliotheek van het Sint-Lukasarchief geleidelijk aan verhuisd en geïntegreerd in de collectie van de sectie Moderne Architectuur van CIVA. Deze integratie werd voltooid in het voorjaar van 2019. Het is dus niet langer mogelijk deze collectie te raadplegen in de voormalige kantoren van het Sint-Lukasarchief in Schaarbeek. Aarzel niet de bibliotheek van CIVA te contacteren wanneer je meer informatie zoekt.

Geschiedenis

Site Elsene

De oorsprong van de bibliotheekcollectie van de Archives d'Architecture Moderne gaat terug naar het onstaan ervan in 1969. De AAM werd opgericht als privé-instelling op initiatief van Maurice Culot en dit naar aanleiding van de tentoonstelling « Antoine Pompe et l’effort moderne en Belgique 1895-1940 » in het Museum van Elsene. De bibliotheek heeft haar ontstaan en groei te danken aan het mecenaat van Philippe Rotthier en Sefik Birkiye en aan enkele gedoneerde architectenbibliotheken (met name van Jean Dethier en Jacques Dolphyn) maar ook aan giften van particulieren, aankopen en uitwisselingen. In 2016 werden bibliotheek en documentatiecentrum opgenomen in de CIVA Stichting, in de afdeling Moderne Architectuur, site Elsene.

De bibliotheek is een verzameling van boeken, platenalbums, tijdschriften, documentatiedossiers en verhandelingen. Ze behelst ongeveer 30.000 oude en nieuwe werken over architectuur, stedenbouw, de geschiedenis van de steden en bouwtechnieken. Ze telt ook een hele reeks uitzonderlijke portfolio's uit binnen- en buitenland uit de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw, originele uitgaven uit het interbellum, memoires en uitzonderlijke documenten. De bibliotheek beschikt ook over een uitzonderlijke collectie tijdschriften over architectuur, stedenbouw en toegepaste kunsten uit de 19de, 20ste en 21ste eeuw van ruim 300 titels met daarin o.m. volgende belangrijke tijdschriften: Art de Bâtir, Bâtir, La Cité, L’Emulation, 7 Arts, Architectural Review, Moderne Bauformen, The Studio, Wendingen, Casabella, Domus, La Construction moderne, Architecture d’Aujourd’hui.

De documentatie die wordt beheerd door de bibliotheek bevat dossiers over architecten maar ook over bepaalde thema's zoals de wereldtentoonstellingen, tuinwijken, industriële architectuur, de geschiedenis van steden en vele andere bestudeerde domeinen. Hierin vind je voornamelijk fotokopieën van tijdschriftartikels, persartikels, brochures, notities, ...
 

De boeken verschenen na 1965 zijn vrij toegankelijk in de leeszaal. De werken van voor deze periode worden bewaard in de reserves en zijn toegankelijk na aanvraag bij de bibliothecarissen. De werken zijn gerangschikt volgens het idee dat architectuur volop deel uitmaakt van de context waarin ze ontstond. De boeken zijn dan ook gerangschikt volgens land, waarna een verdere onderverdeling volgt op basis van de geschiedenis, de steden, stedenbouw en de monografieën van de architect. Boeken die niet over een bepaald land handelen worden onderverdeeld in categorieën zoals architectuurgeschiedenis, architectuurtheorie, stedenbouw, soort gebouw, bouwtechnieken, design en meubels. Als bewaarplek heeft de bibliotheek onmiskenbaar een sterke link met het archiefcentrum. Het consulteren van de boeken kan dan ook enkel ter plaatse gebeuren. Geen enkel werk kan worden uitgeleend. Reproducties (fotokopieën of scans) zijn mogelijk als de staat van het werk dat toelaat. 

Site Schaarbeek

Het Sint-Lukasarchief werd als feitelijke vereniging opgericht in 1967 als onderzoekscel voor recente architectuur en stedenbouw in België, op initiatief van ingenieur-­architect Alfons Hoppenbrouwers i.s.m. Jos Vandenbreeden. Vanaf 1970 werd Jos Vandenbreeden aangesteld om het Sint-­Lukasarchief uit te bouwen. In 1979 werd de feitelijke vereniging tot VZW omgevormd. Sinds het begin heeft het Sint-Lukasarchief een unieke collectie opgebouwd als architectuurarchiefcentrum en documentatiecentrum. Het helpt bij wetenschappelijk en toegepast onderzoek en voert zelf onderzoek uit, inventariseert, organiseert tentoonstellingen en publiceert boeken.

De collectie van de bibliotheek, site Schaarbeek, bevat talrijke publicaties over het Brussels, nationaal en internationaal architecturaal en stedenbouwkundig erfgoed maar ook een aanzienlijk aantal kunstboeken. Ze beschikt over 12.000 boeken, 250 platenalbums en 23.000 tijdschriften. Ook documentatiedossiers over meer dan 1500 architecten, 300 (voornamelijk Belgische) locaties en een honderdtal thema's maken er deel van uit. In de bibliotheekcollectie werden eveneens een aantal privébibliotheken opgenomen, namelijk deze van ir.-­arch. Alfons Hoppenbrouwers, van de Broeders van de Christelijke Scholen, van ir. En architect Philippe Samyn, van architect Richard De Bruyn, van de architecten Florimond en Edward Vervalcke, van verzamelaar Gustave Abeels en van het architectenkantoor AR-­BR Architecture.